มีเรื่องกล่าวไว้ในพระไตรปิฎกว่า
ในครั้งหนึ่งมีภิกษุจากเมืองปาฐารัฐ (ปาไถยรัฐ)
จำนวนสามสิบรูปได้เดินทางมาเพื่อจะเข้าเฝ้า สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ณ
พระเชตวันมหาวิหาร เมืองสาวัตถี แต่เมื่อเดินทางมาถึงเมืองสาเกต ก็เข้าฤดูฝนพอดี
จึงต้องหยุดพักจำพรรษาอยู่ที่นั้น การเดินทางด้วยเท้าไม่มีพาหนะอื่น
จึงทำให้การเดินทางของพระภิกษุทั้ง 30 รูป เดินทางได้ช้า
จึงไม่สามารถไปเข้าเฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทัน
ครั้นเมื่อออกพรรษาแล้วก็รีบเดินทางต่อไปยังเมืองสาวัตถีทันที ในระยะทางประมาณ 6
โยชน์ (ประมาณ 6 กิโลเมตรกว่า)
แต่ก็ต้องกรำฝนทนแดดไปตลอดทาง ทำให้สบง
จีวรต่างก็เปียกชุ่มโชกด้วยน้ำฝนไปตาม ๆ กัน บางท่านก็จีวรขาดทะลุ
และเปรอะเปื้อนไปด้วยโคลนตม
เข้าไปเฝ้าสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
เมื่อพระพุทธองค์ทรงเห็นความลำบากตรากตรำของพระภิกษุเหล่านั้น
ต่อมาจึงเรียกประชุมสงฆ์ และยกเรื่องราวของพระภิกษุทั้ง 30 รูปเป็นเหตุ
และทรงมีพระบรมพุทธานุญาตตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมาว่าให้พระภิกษุที่จำพรรษาครบไตรมาสให้รับผ้ากฐินเสียก่อน
ทั้งนี้เพราะว่าแม้ออกพรรษาแล้วก็ตาม ฝนก็ยังไม่หมดเสียทีเดียว ถ้าไม่มีความจำเป็นมากก็ให้อยู่รับผ้ากฐินเสียก่อนแล้วจึงเดินทางไปยังที่อื่น
แล้วทรงกำหนดเวลาอันเป็นเขตของกฐินไว้ตั้งแต่แรม 1 ค่ำ เดือน
11 สามารถรับผ้ากฐินได้ถึงกลางเดือน 12 โดยความจริงแล้วเรื่องผ้ากฐินนั้นเป็นเรื่องของพระภิกษุสงฆ์อย่างเดียวในการทำผ้า
เมื่อพระภิกษุได้ผ้ามาจากที่ต่าง ๆ แล้วนำมารวมกันเย็บให้เป็นผืนเดียวแล้วตกลงกันว่าจะมอบจีวรชุดนี้ให้แก่พระภิกษุรูปใด
และยอมมอบให้แก่พระภิกษุผู้มีผ้าเก่าที่สุดนำไปใช้นุ่งห่ม ในธรรมบทภาค 4 กล่าวว่าในครั้งพุทธกาลมีการประชุมใหญ่ในการทำผ้า เมื่อครั้งพระอนุรุทธะได้ผ้าบังสกุลมา
จะทำจีวรเปลี่ยนผ้าครองสำรับเก่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงทราบ พร้อมด้วยพระภิกษุ 500
รูป เสด็จไปประทับเป็นประธานในวันนั้น พระอสีติมหาสาวกก็ไปร่วมประชุมช่วยทำผ้ากฐิน
พระมหากัสสปะนั่งอยู่ต้นผ้า พระสารีบุตรนั่งอยู่ท่ามกลางผ้า
พระอานนท์นั่งอยู่ปลายผ้า
พระภิกษุสงฆ์ช่วยกันกรอด้าย พระบรมศาสดาทรงสนเข็ม
พระโมคัลลานะเป็นผู้อุดหนุนกิจทั้งปวง ประชาชนต่างนำสิ่งของไปถวาย
เมื่อผ้าทำเสร็จแล้ว จึงประชุมสงฆ์ทำสังฆกรรมเกี่ยวกับผ้ากฐิน ต่อมาด้วยเหตุการณ์ต่าง ๆ
ของสังคมในอินเดียมีผู้ศรัทธานำผ้ากฐินมาถวาย
แต่ไมปรากฏนามว่าผู้ใดเป็นผู้ได้ถวายผ้ากฐินเป็นคนแรกที่พระพุทธเจ้าทรงมีพระบรมพุทธานุญาต
